Amy McGrath
Gastblog, Leiderschap, Strong women

Amy McGrath: oud-marinier gaat de strijd aan met senator Mitch McConnell

Kentucky is de thuishaven van een van de machtigste politici in de VS: de Republikein Mitch McConnell, meerderheidsleider in de Amerikaanse Senaat. Kentucky is een diep, dieprode staat. McConnell zit al sinds 1985 in de Senaat, en de laatste Democratische senator zwaaide af in 1999. In 2016 won Hillary Clinton in slechts 2 van Kentucky’s 120 counties. In totaal verloor ze de staat met zo’n 30 procentpunt verschil. Het vergt dus een bepaalde vorm van moed en onverschrokkenheid om in deze staat als Democratische kandidaat mee te doen aan een verkiezing. Helemaal als de tegenstander al 6 keer is gekozen.

Kaartje Kentucky met uitslag presidentsverkiezingen 2016
Kentucky in de Presidentsverkiezingen van 2016

Amy McGrath, voormalig luitenant-kolonel en gevechtsvlieger bij de mariniers, won de Democratische voorverkiezingen op 23 juni en gaat de strijd aan met McConnell. Wie is zij, en maakt ze reële kans om op 3 november McConnell te verslaan?

Gunstiger verkiezingsklimaat in 2020

McGrath zorgde in november 2018 al voor hoge verwachtingen bij de Democraten. Tijdens de midterms, waarbij de Democraten in het algemeen een grote verkiezingsoverwinning boekten, was ze verkiesbaar voor een van de zes zetels van Kentucky in het Huis van Afgevaardigden. In de peilingen lag McGrath dicht bij de Republikeinse incumbent Andy Barr, en soms stond ze zelfs voor. Uiteindelijk verloor ze met een kleine 10.000 stemmen verschil, op een totaal van ruim 300.000. Rekenend op een voor Democraten gunstig verkiezingsklimaat probeert ze het dit jaar dus nog een keer, maar dan een stap hoger.

‘Mother of three, retired marine, wife’

Het zal niet verrassen dat McGrath bekend staat als ‘gematigde’, of ‘conservatieve’ Democraat. Dat levert haar soms kritiek op, maar in een conservatieve, grotendeels Republikeinse staat maakt een uitgesproken progressieve kandidaat sowieso geen schijn van kans. Zo is ze bijvoorbeeld voorstander van het Tweede Amendement, dat wapenbezit mogelijk maakt. Dat betekent echter niet dat McGrath geen beperkingen wil opleggen aan dat wapenbezit:

‘I am a gun owner and pro-Second Amendment. I went to combat with a 9 millimeter strapped to my chest and a 20 millimeter cannon on the front of my jet’. At the same time, I’m the mother of three small kids, and my kids have to practice school shooting drills. We have to do something about this’.

Amy McGrath

De verwijzing naar kinderen komt vaker terug. Zoals gebruikelijk biedt de website van McGrath een overzicht van standpunten op verschillende issues, en bij onderwerpen als gezondheidszorg, klimaatverandering en economie hamert ze op een goede toekomst voor haar en Amerika’s (klein)kinderen.

Opvallend is de bio op haar sociale media. Op Instagram, Facebook en Twitter staat min of meer of dezelfde regel met kernwoorden, en bij allemaal staan als eerste drie items, in deze volgorde: ‘Mother of three, retired marine, wife’. De nadruk op het gezinsleven is kennelijk een belangrijke manier van profileren voor McGrath. Het is, even terzijde, wellicht interessant te onderzoeken hoe vrouwelijke kandidaten zichzelf omschrijven, en dat te vergelijken met de mannen.

Verder bestaat er misschien een verschil tussen partijen, en tussen staten. Het gaat te ver om deze analyse te maken in dit stukje, maar een minieme steekproef van 1 biedt het volgende: de Democratische kandidaat voor een Senaatszetel in Colorado, John Hickenlooper, schrijft: ‘Former geologist, brewer, mayor, & governor. Occasional banjo player’. Dat is toch net even een wat andere focus.

Niettemin krijgt het tweede item in de rij, ‘retired marine’, genoeg aandacht. McGraths kennis en ervaring op het gebied van nationale veiligheid, die ze opdeed door haar missies als gevechtspiloot, studies en werk voor Congresleden, worden breed uitgemeten. De foto’s op de campagnesite en sociale media laten haar regelmatig zien in uniform of naast een F-18, waar ze vroeger mee vloog.

‘Drain the swamp’

Kentucky koos in 2016 massaal voor Trump, en dat heeft zijn weerslag op de manier waarop Democraten campagne voeren. McGrath maakt bijvoorbeeld handig gebruik van trumpiaanse terminologie: ze neemt het op tegen McConnell ‘to destroy his swamp’.

Ook in haar overwinningstoespraak bij de voorverkiezing beloofde ze dat ze de status quo in de hoofdstad wil aanpakken:

‘[I] can’t wait to get started in sending him (McConnell, red.) into retirement and finally draining the toxic Washington political swamp that he built’.

Amy McGrath

Met zijn bijna 36 jaar als senator is McConnell immers een typisch voorbeeld van Washington establishment. Een leuk detail is dat toen McGrath 13 jaar oud was (eind jaren ‘80), zij brieven schreef naar de vertegenwoordigers van Kentucky in Washington. Ze wist toen namelijk al dat ze gevechtspiloot wilde worden, maar dat was toen bij wet verboden voor vrouwen. Ze vroeg haar vertegenwoordigers de wet te veranderen, echter niemand van hen schreef terug. Een van die vertegenwoordigers was, jawel, Mitch McConnell. 

McGrath weet, net als toen ze twee jaar geleden probeerde een zetel in het Huis te veroveren, veel geld op te halen: ruim 41 miljoen dollar, tegen ruim 32 miljoen door McConnell (stand op 3 juni). McGrath heeft echter nog intensief campagne moeten voeren in de voorverkiezingen, iets waar McConnell geen last van had. Voor de Democraten is het, ongeacht de uitkomst op 3 november, handig dat McGrath met een goed gevulde war chest de campagne ingaat.

Wat kunnen we verwachten in november?

Weliswaar wordt de zetel over het algemeen gewaardeerd als ‘solid’ of ‘likely’ voor de Republikeinen, McGrath kan met haar geld McConnell en de Republikeinse nationale organisatie voor senaatscampagnes dwingen toch veel te investeren in de verkiezingsrace in Kentucky. Dat geld kunnen de Republikeinen vervolgens niet besteden in de écht competitieve verkiezingen waar de Democraten wel een gerede kans maken een zetel te veroveren, zoals die voor de Senaatszetels van Arizona of Colorado.

Sterke kandidaten die veel donateurs aan zich kunnen binden maken de Amerikaanse verkiezingen breder en interessanter, doordat de partijen zich op meer verkiezingen moeten richten dan alleen die in de traditionele battleground states. Ik verwacht niet dat McConnell op 3 november naar huis wordt gestuurd, maar alleen al door de opschudding die ze veroorzaken zijn nieuwe kandidaten, veteranen met inhoud zoals Amy McGrath, het volgen waard.


Maarten Katsman is Amerikanist en schrijft gastblogs voor American Storytelling in het kader van het Verkiezingsjaar 2020. Lees meer